संस्कारी नाति (#नेपाली_लघुकथा)

~~~~~#दिनेश_यादव::~~~~~
#हजुरआमा बिहानै खाटबाट उठेपछि भनिन्,
‘ भोलवा नाति ! लुकमानको दोकानबाट एक बट्टा लैला बिडी ल्याई देऊ न… । बुवासंग पैसा लिएर जानु है ।’
#नाति ,’ हस् हजुरआमा ।’
त्यसपछि भोलवा आफ्नो बुवा नसिबालाई खोज्दै पुरनी महार (पोखरी)सम्म पुग्छन् । त्यहॉ नसिबाले मैदान(शौंच गर्नु) गरेर भर्खरै पन्छुआ (दिसा पखाल्नु) लिई दाॅत माॅझ्न नजिकैको बाॅस झ्याङमा कर्ची खोज्दै थिए ।
#भोलवा,’ बुवा! हजुरआमालाई एक डिबा बिडीको पैसा दिनु न । #नसिबा, ‘छोरा,मसंग अहिले बटुवा(बगली) छैन् । म सुत्ने घरको मोख माथि तम्बाकूको बटुवा छ, त्यसैमा चानचुन पैसा छ, लिई दोकान जानु ।’
भोलवा घर फर्केर बटुवा खोज्न थाले, तर फेला पार्न सकेनन् । #हजुरआमाले उसलाई देखेपछि तगेदा गरिन,’ खोई, ल्याएनौं बिडी भोलबा नाति?’
#नाति ,’ पैसा पाईंन हजुरआमा, बुवा मैदान जानुभएको छ । त्यता भेटेर आको, उहॉले भनेको ठाउॅमा बटुवा भेटिनँ , पैसा त्यसैमा छ रे !’
#हजुरआमा,’ भोलवा नाति ! भन्साघरको ठेक (धान राख्ने सानो भखारी) बाट कोनियॉ ( बाॅसको कप्टेराबाट बनेको सामग्री) मा धान निकालेर पसल पुगेर ल्याई देऊ न बिडी ।’
भोलवा नातिले आफ्नी आमा बोलबेचनीसंग यो कुरा भन्न पुग्छन् । #बोलबेचनीले बुढी हजुरआमालाई सत्तोसर्राप्दै भन्न थाल्छिन,’ यी बुढिया मरे पनि हुने, यिनलाई बिहानै बिहान बिडी चाहिने…, हेर ! मेरो छोरालाई दु:ख दिएको ..! कमाउने केही होइन, बसि-बसि खाने,अझ ठेककै धान यिनलाई चाहिने ….!’
#हजुरआमा बुहारीको सबै गन्थनमन्थन र सत्तोसर्राप मौनता साथ सुनिरहेकी थिईन । तिनका आँखा रसाई सकेको रहेछ । सहास गर्दै भनिन,’ एक डिबा बिडीका लागि तिमीले मलाई कत्ति गालि गर्छ्यौ । मैले आर्जेकै सम्पत्तिमा तिमी रजाई गर्छ्यौ…. । भो-भो चाहिएन तिम्रो धान…..!’
भोलवा नातिले हजुरआमा र आमाबीचको संवाद दरबज्जामा रहेको बकेनमा(दूध दिने) भैंसीको लाॅधीमा बसेर चुपचाप सुनेका थिए । भित्रभित्रै हजुरआमाप्रति दयाभाव र आफ्नी आमाप्रति विद्रोहको भाव उनीमा प्रवेश गरिसकेको रहेछ । त्यो घटना लगत्तै आमाले अर्हाएको काममा उसले अटेरी गर्नु र हजुरआमाको छेउमा गई भलाकुसारी गर्नुले त्यसको थोरबहुत पुष्टि गरिरहेको थियो । उत्ता बोलबेचनी अझै पनि शान्त हुन सकेकी थिईनन् । सासुप्रतिको उनको विषवमन जारी थियो । त्यसैबीच नसिबा आईपुग्छन् । #नसिबा, ‘के भयो भोलवाको आमा तिमीलाई ? बिहानै-बिहान किन बप्पराहैर (चिच्चाउनु) गरिरहेकी छ्यौं ।’
#बोलबेचनी ,’ यो बुढिया(सासु) र मुनसबा (लोग्ने) मिलेर मलाई मार्न खोज्दै छन् (रूदैं) ।’
#नसिबा,’ के भयो भन न, भोलवाको आमा ?’
#बोलबेचनी,’तिम्रो आमाले तिम्रो छोरालाई ठेकको धान चोर्न सिकाउॅदै छिन । यो बुढिया मरे हुने नि ….!’
#नसिबा,’ हो आमा! बोलबेचनीले भनेको कुरा सहि हो ?’
भोलवा हजूरआमाको काँखमा बसेका थिए । नसिबाले आफ्नी बुढी आमासंग गरेको प्रश्नपछि भोलवा हजूरआमाको कपाल सुम्सुमाउन थालेका थिए ।
#हजुरआमा (रूदैॅ),’ म फूलसरी आफ्नो नातिलाई चोरी गर्न किन सिकाउनु, छोरो ? एक डिबा बिडीको लागि यत्रो गंजन सुन्नु पर्यो । तिम्रो बेमाईन बुवाले मलाई यस्तै दिन हेर्नका लागि छोडेर गए…! हे भगवान मलाई लैजाऊ …! ‘
#भोलवा नसिबाको नजिक पुग्छन् । भन्छन,’ मेरी आमा झुठो बोलिरहनु भएको छ । तपाईको बटुवा नभेटेपछि हजुरआमाले ठेकको थोरै धान निकालेर लुकमान दोकानबाट बिडी ल्याउन भन्नु भएको मात्र हो । यो कुरो मैले आफ्नी आमासंग गएर भन्दा उहॉ हजुरआमालाई गाली गर्न थाल्नु भएको हो ….। ‘
#नसिबा, ‘ भोलवा आमा! तिमी यो सानो कुरामा यत्रो बबण्डर किन मच्चाएकी ? भो-भो तिललाई पहाड नबनाऊ । बरू जलखोई (बिहानको नास्ता) लगाऊ, झहुरा हटियाबाट मल किन्न जानुछ , रवि फसल (हिउॅदमा लगाईने अन्नवाली) लाई मल हाल्ने बेला भै’सको ।’
यसैबीच, नसिबाले बटुवाबाट पैसा झिकेर भोलवालाई दिएछन् । भोलवा दौडेर पसल गई हजुरआमाका लागि बिडी ल्याई दिएछन् । #हजुरआमालाई बिडी दिनु अघि उसले एउटा शर्त तेर्साएछन्- ‘हजुरआमा ! मैले भनेको एउटा कुरा मान्नुहुन्छ ? अनि मात्रै तपाईलाई बिडी दिन्छु (हजुरआमालाई अंकमाल गर्दै) ।’
#हजुरआमा,’ भन न नाति! तिमीले भनेको कुरा मान्छु ।’
#भोलवा,’ तपाईले मान्नु हुन्न, मलाई थाहा छ ।’
#हजुरआमा, ‘ मान्छु,मान्छु, मेरो नातिले भनेको कुरा मान्छु, क्या ! अब त भन न …!
#भोलवा ,’हजुरआमा ! तपाईले बिडीका लागि यत्रो गञ्जन सहनु पर्यो । यो शरीरका लागि हानिकारक पनि छ, तपाईको स्वास्थ्य पनि यसले बिगार्छ । त्यसैले बिडी खान छाड्नुस । यो डिबा सकेपछि मलाई बिडी ल्याउन कहिले भन्नु हुन्न भन्ने बाचा गर्नुस्।’ #हजुरआमा एकैछिन मौन बसिन र भनिन, ‘ हुन्छ, नाती मैले अबदेखि बिडी खान छाडें । बरू पसल जाऊ र यो बिडीको डिबा साटेर चकलेट लिएर आऊ । हामी दुई मिलेर खाउॅला ।’ #ShortStory